Հենց հայը պետք է խոսի տարածքային ամբողջականությունից

Գրել է Լուսանցք

24-12-2010

Հայաստանում արդեն լրջորեն քննարկվում է Ադրբեջանի պատմական կեղծարարության դեմ պայքարելու խնդիրը: Գրեթե բոլորն են խոսում կու-սակցական շահախնդրությունները մի կողմ դնելու եւ միասնաբար պայքարելու մասին: Արդեն ՀՀ նախագահի մակարդակով են հնչում այդ պատասխանները, սակայն այս հարցը համակարգված ու համակարգային լուծում է պահանջում, նաեւ՝ որպես հայագիտական խնդիր: Այս մասին վերջերս բարձրաձայնել է նաեւ ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Վիկտոր Դալլաքյանը: Պատմության ադրբեջանական կեղծարարները իրենց ժողովրդին հրամցնում են, թե իբր շումերների ու լուլուբեյցիների (Իրաք), մարե-րի ու Պարսկաստանի տարբեր պետական կազմավորումների (Իրան), Դաղստանի որոշ ժողովուրդների ու նաեւ՝ Մեծ Հայքի պատմության ժառանգորդ-ներն են: Հետաքրքիր է, որ թյուրքական ալթայական քոչվորների մնացուկները՝ սիոնա-թուրանական ծրագրերով ադրբեջանցի կոչվածները, նաեւ չեն հերքում, որ թուրքերի եղբայրն են եւ գոյատեւում են «մեկ ազգ՝ երկու պետություն» (կամ՝ դեպի ալթայները ձգվող՝ «մեկ ազգ՝ վեց պետություն») արժեհամակարգում, այսինքն՝ թուրք են... Իսկ թուրքերը մեր տարածաշրջանում մոտ 600 տարի է, ինչ արյունախում կեցվածքով տեղավորվել են (վստահաբար ժամանակավոր է, ինչքան էլ ժամանա-կը երկար թվա)... Այսինքն՝ առնվազն ներկայումս գիտականորեն պատմագրված 6-7 հազար տարվա տարածաշրջանային պատմության հետ որեւէ առնչութ-յուն չունեն... Ու հանկարծ ոչնչից առաջացած թյուրքական մնացուկները, որոնք բարբարոսությամբ գոյատեւեցին հայկական, պարսկական ու հա-րակից այլ տարածքներում... հանկարծ «դարձան» բնիկ ազգերի «նախնիները»... Ադրբեջանը այսպիսով, փաստորեն, իր սին ու ծիծաղելի պատմագիտությամբ պատմա-քաղաքական պահանջներ է ներկայացնում տարածաշրջանի գրեթե բո-լոր պետություններին: Բայց զավեշտական են այլեւս ադրբեջանցի հորջորջվողների ծղրտոցները, եւ դա մեկ անգամ էլ երեւակվեց, երբ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հան-րահայտ պատմական փաստերի շարադրանքով մի քանի անգամ պատասխանեց ադրբեջանական հակագիտական ու հակահայկական պետական զառանցանքներին: Ադրբեջա-նում այնպիսի ոռնոց բարձրացավ, որ ձայները թրքաստաններից դուրս եկան ու լսելի եղան անգամ ՄԱԿ Գլխավոր քարտուղարին, որին պաշտո-նապես բողոք էր ներկայացվել՝ «ադրբեջանցիներին թուրք-քոչվորներ անվանելու, եւ այդ ճանապարհով իբր ռասայական գերակայություն քա-րոզելու համար»: Զարմանալի ու զայրացուցիչ է, որ ՀՀ նախագահին նման պիտակավորում (ավելին՝ ռասիստականը քիչ համարելով, նաեւ ֆա-շիստական բնորոշում) էր տվել մեր այսպես կոչված ընդդիմությունը՝ հհշհակ-ական օտարածին մտածողությամբ... Թյուրքական ինքնություն ունեցող ադրբեջանցիների նախնիները քոչվորական կյանքով են ապրել եւ այսօր էլ շարունակում են այդպես ապ-րել (այլոց տարածքներում): Նույնիսկ մահմեդական պատմագիրներ Միրզա Ադիգյոզալ-բեկը եւ Միրզա Ջամալ Ջեւանշիրը վկայություններ են տվել այն մասին, որ «Փանահ Ալիի տոհմը, հին ժամանակներում Միջին Ասիայից՝ Թուրքեստանից եկած քոչվոր բահմանլի ցեղի սարըջալ-լու ճյուղից է»: Եվ Արցախում, Նախիջեւանում ու հայապատկան այլ հողերում (ադրբեջանցիների կողմից դեռ զավթված) հայտնված թուրք քոչ-վորներին այժմ տրվում է (նաեւ ՀՀ նախագահի կողմից) իրենց իսկական բնորոշ անունը՝ հիմնվելով իրենց իսկ մահմեդական աղբյուրների վրա... Իսկ եթե հարկ է խոսել «ռասայական գերակայության քարոզից», ապա միանշանակ է, որ արիական հայ տեսակը ոչ միայն գերակա է թյուրքական խառնա-ծին գենի նկատմամբ, այլեւ մարդկության ամենահին մարդատեսակն է եւ աստվածային գենի շառավիղ... Ու ոչ մի ՄԱԿ, ԵԱՀԿ կամ առավել եւս՝ համաթր-քական ժողով, չեն կարող բնությանը դեմ դուրս գալ, իսկ թյուրքական տարրի «երկրային հաջողությունները» դեռ փոխվելու են կտրուկ անհա-ջողությունների ու իսպառ կործանման: 1918թ. թուրքական բանակի կողմից հիմնված, իսկ 1920-1921 թթ. կարմիր-բոլշեւիկյան բանակի կողմից ընդլայնված քոչվոր թյուրքերի Ադր-բեջան պետության ոտնձգություններին դիմակայելու խնդիրը ներկայիս ՀՀ-ի համար համապետական ու համազգային առաջնային գործ է, եւ քաղաքական, պատմագիտական եւ բոլոր ուժերը պետք է համախմբվեն այս խնդրի լուծման շուրջ, նաեւ համաշխարհային լրատվական-տեղեկատվական ցանց դուրս գալու առումով: Որոշ քաղաքագետներ պնդում են, որ Խորհրդային Ադրբեջանը հիմնվել է որպես հայերի ու մուսուլմանների ընդհանուր պետություն, ինչը, ադրբեջանցիները լավ էլ գիտակցում են (մասոնա-բոլշեւիկյան ծրագրով ադրբեջանցի կոչվածները պետք է հողային պահանջներ ներկայաց-նեին Հայաստանին ու Իրանին, ինչը արվել եւ հիմա էլ արվում է...): 1920-1988թթ. ադրբեջանական մամուլը թերթելիս մասնագետները նկատում են, որ այնտեղ նշվում է ոչ թե «ազգային Ադրբեջան», այլ «ինտեր-նացիոնալ Ադրբեջան»: Եվ Ադրբեջանը միակ ինտերնացիոնալ պետությունն է եղել այդ արհեստական երկրում, մյուս հանրապետությունները ե-ղել, գոնե կոչվել են՝ ազգային: Ադրբեջանը միակ պետությունն է նաեւ, որտեղ, ի տարբերություն մյուս պետությունների, էթնո ազգ (ադր-բեջանցի) չի եղել (չեղած բանը չէր էլ կարող լինել), «այդ արհեստական երկրի հիմնադիր ազգերից մեկը հայերն են՝ կովկասյան թաթարների հետ, որոնք հետո անվանվեցին ադրբեջանցիներ»,- ասում են մեր մի շարք մասնագետներ: Իսկ ադրբեջանական հանրապետության կայացման գործընթացը սկսվել է 1930-ական թվականներից միայն, երբ Բաքվում այլեւս խոսում էին ռուսե-րեն: Այնպես որ, «Ադրբեջանի Հանրապետության» կրողներն այս դեպքում հայերն ու ադրբեջանցիներն են եղել՝ հավասարապես, ուստի դեռ հարց է, թե նույնիսկ այսպիսի ձեւակերպումներով՝ ով ումից պահանջելու բան ունի... «Մենք Ադրբեջանի հիմնադիր ազգերից մեկն ենք: Իսկ դա նշանակում է, որ ջարդերի ժամանակ ցեղասպանության է ենթարկվել պետականակիր ազգե-րից մեկը,- ասել է քաղաքագետ Ալեքսանդր Մանասյանը, եւ հավելել,- 1988թ. խառնաշփոթի ժամանակ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբն առաջարկել էր հիմնել միասնական պետություն, ինչը հայերը պատրաստ են եղել որպես հիմք ընդունել, իսկ ադրբեջանցիները դրանից հրաժարվել են»: Պետք է նշենք, որ այս անգամ ադրբեջանական մերժումը «հայանպաստ» է եղել, քանի որ այդ միավորումից հետո ադրբեջանցիները հաստատ փոր-ձելու էին Բաքու մայրաքաղաքը Երեւան տեղափոխել... Իսկ մերոնք հաճախ ու ոչ տեղին, մեկ էլ տեսա՜ր պատրաստ են լինում ինչ-որ բանի մեջ մտնելու, ինչ-որ բանի միանալու, ինչ-որ բանի ենթարկվելու... ինչն էլ հենց մեր անհաջողությունների պատճառն է դառնում: Ուստի, այդ գործելակերպը՝ որպես ախտ-հիվանդություն, պետք է դուրս հանել հայի միջից առհասարա՛կ... Իսկ ահա ԼՂՀ նախագահի աշխատակազմի հասարակայնության հետ կապերի գլխավոր վարչության պետ Դավիթ Բաբայանն էլ ներկայիս Ադրբեջանի մասին ասել է. «Ադրբեջանում պետական շինարարության, ժողովրդավարության եւ ԼՂ հիմնախնդրի կարգավորման հետ կապված մի տարօրինակ «մշակույթ» է ձեւավորվել: Խնդիրը նրանում է, որ նրանց սահմանադրությունում գրված է, որ Ադրբեջանը ժողովրդավարական պետություն է, ու ներկայիս իշ-խանությունները փորձում են իրենց ներկայացնել որպես այսպիսին: Սակայն իրականությունն այն է, որ Ադրբեջանում ժողովրդավարութ-յունը խախտվում է ինչպես ներքին կյանքում, այնպես էլ հակամարտության կարգավորման գործընթացում»: Այսինքն, երբ ժամանակին գրվում էր «ինտերնացիոնալ Ադրբեջան», միեւնույնն է՝ այն թյուրքական էր՝ արյունարբու: Հիմա էլ գրվում է «ժողովրդավարական Ադրբեջան», սակայն նույն թյուրքական-արյունարբուն է... Ադրբեջանն այսօր էլ է դարձել խանություն, այսինքն՝ այնտեղ Ալիեւների ընտանիքը վերածվել է սին թագավորական արքունիկի ու ժողովրդավարություն «խաղալու» ներքո փորձում է ամրապնդել իր իշխա-նությունն ու լիարժեք տիրանալ այդ երկրի հարստություններին: Միշտ պետք է հիշել այն հաստատուն եւ անբեկանելի ճշմարտությունը, որ «թուրքը մնում է թուրք»: Կլինի այդ թուրքը համաթուրանակա-նության հետեւորդ, թե «կարմիր պոպոզավոր» գլխարկով (իբր բոլշեւիկ-ինտերնացիոնալիստ), ժողովրդավար «եվրադիմագծեր ընդունած» փողկա-պով, թե՝ մեկ այլ բան... միեւնույնն է՝ հայի ու Հայաստանի ոխերիմ թը՛շ-նա՛-մի՛ն է: Հայի ու Հայաստանի գործն է՝ «գորշ գայլերի» ոռնոցները վերածել «գորշ շների» կլանչոցների ու վնգստոցների, որպեսզի հավետ, հզոր ու միասնական լինեն հայն ու Հայքը... Արամ Ավետյան Հ.Գ. - Կովկասի մահմեդականների հոգեւոր առաջնորդ Ալլահշուքյուր Փաշազադեն Թբիլիսիում հանդիպել է համայն Վրաստանի կաթողիկոս Իլ-յա 2-րդի հետ, եւ հանդիպմանը «հոգեւոր» ձեւով քննարկվել է նաեւ արցախյան հիմնախնդիրը: Կողմերը հայտարարել են, թե Ադրբեջանում ու Վրաստանում առկա հակամարտությունները պետք է կարգավորվեն տարածքային ամբողջականության հի-ման վրա: Այսպես էլ չհասկացան սրանք, որ Վրաստանը գոյատեւում է հայկական Ջավախքի (հարակից տարածքներով), մահմեդական Աջարիայի, այլ ազգերի՝ աբխազ-ների, օսերի, իրենց մաքուր արյուն համարող մեգրելների, գուրիացների, լեռնցի սվանների եւ էլի այլոց տարածքների վրա, իսկ Ադրբե-ջանը՝ հայկական (Արցախ, Նախիջեւան, Ուտիք, Գարդման...), պարսկական ու այլ հողերի վրա, եւ վաղ թե ուշ կազմաքանդվելու են: Իսկ վրացա-ազերական սիրված տարածքային ամբողջականության սկզբունքով Հայաստանը մինչեւ Տփղիս (Թբիլիսի) ու Բագավան (Բաքու) է ձգվել-ձգվում... եւ այդ մե՛նք պետք է խոսենք մեր տարածքների ամբողջականության (վերականգնման) իրավունքից եւ ո՛չ թե խառնածին վրացի կամ ադր-բեջանցի հորջորջվածները: * * * ՄԱԿ-ը վերստին կարեւորել է ինքնորոշման իրավունքը Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի (ԳԱ) կողմից միաձայն ընդունվել է բանաձեւ, որը կարեւորում է ժողովուրդների ինքնորոշ-ման իրավունքը: Մասնավորապես, ՄԱԿ ԳԱ-ն ընդունելով «Ազգերի ինքնորոշման համընդհանուր իրականացումը» խորագրով բանաձեւը, վերահաստա-տում է եւ կոչ է անում հատուկ ուշադրություն դարձնել այս իրավունքի ոտնահարման դեպքերին: ՄԱԿ բազմաթիվ անդամ-երկրներ հավատացած են, որ ինքնորոշման իրավունքը միջազգային իրավունքի հիմնարար սկզբունքներից մեկն է, ար-դիական է այսօրվա միջազգային անցուդարձի համատեքստում եւ համարվում է միջազգային ամբողջ համակարգի կարեւորագույն հենասյունե-րից մեկը: ՄԱԿ-ն ընդունել է մեկ այլ բանաձեւ էլ, որն առնչվում է ՄԱԿ-ի եւ Իսլամական համաժողով կազմակերպության միջեւ համագործակցությանը, ո-րում ԳԱ-ն խնդրում է նշված 2 միջկառավարական կառույցներին շարունակել համագործակցությունն ուղղված համընդհանուր խնդիրների լուծմա-նը, ինչպիսիք են՝ միջազգային խաղաղության եւ անվտանգության, զինաթափման, մարդու իրավունքների եւ հիմնարար ազատությունների ու ազգերի ինքնորոշման իրավունքի հետ կապված հիմնահարցերը: ... Եվ կապերն ամրապնդվում են Սանկտ Պետերբուրգում հանդիպել են ՌԴ վարչապետ Վլադիմիր Պուտինն ու ՀՀ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանը: ՌԴ կառավարության ղեկավարը հանդիպման սկզբում Հայաստանը բնութագրել է որպես վստահելի գործընկեր ու կարեւորել երկկողմ գործակցութ-յունն ամենատարբեր, այդ թվում՝ քաղաքական, ռազմական ոլորտներում: Վ. Պուտինը, որպես փոխգործակցության առաջնահերթություն, առանձնացրել է երկկողմ տնտեսական համագործակցությունը: Տ. Սարգսյանն էլ է կարեւորել հանդիպումը եւ հաստատել, որ ամեն ինչ արվում է, որպեսզի ռուս գործարարներն իրենց հարմարավետ զգան Հա-յաստանում ու հանդես գան տարբեր նախաձեռնություններով: Սեփ. լրատվություն «Լուսանցք» թիվ 45 (176), 2010թ. Կարդացեք «Լուսանցք»-ի PDF տարբերակները www.hayary.org -ի «Մամուլ» բաժնում www.pressinfo.am -ի «Բեռնում» բաժնում